Cây tầm bóp, rau sam, rau càng cua hay cỏ sữa lá nhỏ… là những loại cây mọc dại, vô cùng phổ biến tại Việt Nam.
Tuy nhiên, những loại cây này lại chứa rất nhiều công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe, thậm chí, chúng còn được mệnh danh là ‘thần dược’ chữa được nhiều căn bệnh.
Cây tầm bóp hay còn gọi là cây lồng đèn hay cây thù lù canh. Loại cây này thường mọc hoang quanh năm ở ven ruộng, ven đường làng quê… Cây có quả giống hình lồng đèn, bên ngoài được bao bọc một lớp bọc mỏng
Theo Đông y, tầm bóp là loại thân thảo có vị đắng, tính mát không độc. Quả có vị chua, tính bình, có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, tiêu đờm. Tầm bóp có thể sử dụng đắp ngoài để trị nhọt, đinh độc, lấy cây tầm bóp tươi tắm cho trẻ trị rôm sẩy hiệu quả
Quả tầm bóp ăn được và dùng chữa đờm nhiệt sinh ho, thủy thũng, đồng thời giúp phòng ngừa các bệnh về đường tiết niệu và viêm thận như sỏi thận, sỏi bàng quang và chữa bệnh gút rất tốt. Đặc biệt, rễ cây tươi chữa bệnh tiểu đường
Là một loại cây dại, rau càng cua có thể sống ở nhiều địa hình, thường mọc thành bụi ở ven ao, hồ, bờ ruộng, các dốc đá… Không chỉ được sử dụng để chế biến thành những món ăn ngon miệng, rau càng cua còn được dùng làm vị thuốc
Theo Đông y, cây càng cua vị đắng, tính bình, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, thường dùng để chữa các bệnh n.hiễm t.rùng đường hô hấp, viêm họng, viêm ruột thừa, tiêu hóa kém… Ngoài ra, nó còn được dùng ngoài chữa rắn cắn, nhọt lở, chấn thương sưng đau hay trị phỏng
Các chất kali, magiê trong rau tốt cho tim mạch và huyết áp, đồng thời góp phần trong việc chữa bệnh đái tháo đường, táo bón, cao huyết áp… Người ta có thể nghiền lá ra dùng đắp trị sốt rét, đau đầu, dịch nhầy từ lá dùng uống trị đau bụng
Là một loại cây mọc dại phổ biến tại Việt Nam nhưng rau sam lại được mệnh danh là “thần dược” bởi những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe
Rau sam được biết như loài thực vật giàu chất dinh dưỡng, lượng Omega 3 cao… chính điều này nuôi dưỡng da, tóc, móng và khớp. Bên cạnh đó, lượng Omega 3 có trong rau sam còn góp phần trong việc cải thiện sức khỏe tim mạch, điều hòa lưu thông m.áu và dự phòng rối loạn nhịp tim…
Chất nhầy có trong rau sam giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày, giúp ngăn ngừa viêm hoặc loét dạ dày. Mùa hè là thời điểm rau sam phát triển nhất nhất, chúng ta có thể dùng rau sam tươi nấu thành nước uống hoặc lấy nước ép rau sam uống, vừa giúp giảm cân, đồng thời có tác dụng giải nhiệt, thanh lọc cơ thể rất tốt
Dù chỉ là một loại rau dại “sau hè nhà”, nhưng rau má lại chứa khá nhiều dưỡng chất thực vật quý. Nhiều nghiên cứu chỉ ra, rau má có công dụng trong việc hỗ trợ làm lành vết thương. Tinh chất chiết xuất từ rau má giúp kích thích việc tuần hoàn m.áu, tái tạo tế bào, giảm viêm nhiễm và làm liền sẹo
Rau má giúp bạn giải quyết cơn nóng và sự bứt rứt trong người. Bên cạnh đó, rau má còn có tác dụng chữa rôm sảy, mẩn ngứa, mụn nhọt… Bạn có thể dùng rau má tươi 30-100g giã hoặc xay lấy nước uống hằng ngày
Không chỉ đem lại nhiều lợi ích sức khỏe, rau má còn được dùng để chế biến thành nhiều món ngon như: rau má trộn thịt bò, rau má xào ngan, chân gà hấp rau má, gỏi rau má chả cá… Tuy nhiên, rau má có tính hàn, rất dễ gây lạnh bụng, nên cần thận trọng khi sử dụng
Cây nhọ nồi còn có tên gọi khác là cây cỏ mực, là loại cây mọc dại, rất phổ biến ở Việt Nam. Mặc dù là cây mọc hoang nhưng nhọ nồi lại có nhiều công dụng đối với sức khỏe
Theo Đông Y, cây nhọ nồi là cây thuốc chữa bệnh có tính hàn, vị chua ngọt, không độc. Một số công dụng chữa bệnh của cây nhọ nồi có thể kể đến gồm mát m.áu, cầm m.áu tốt, chữa chứng huyết nhiệt, chữa đau dạ dày, chữa nhiệt miệng, chữa tiêu chảy, làm đen râu tóc…
Giã nát cây nhọ nồi sẽ thu được nước có màu đen. Thường xuyên uống nước ép nhọ nồi giúp thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, đẹp da…
Cây cỏ sữa lá nhỏ còn được gọi với cái tên dân dã vú sữa đất hay cẩm địa. Loại cây này mọc hoang khắp nơi ở bãi cỏ, sân vườn, ở những nơi đất có sỏi đá. Toàn cây cỏ sữa lá nhỏ có thể được dùng làm thuốc
Theo y học cổ truyền, cỏ sữa lá nhỏ có vị nhạt, hơi chua, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, thông huyết, tiêu viêm, tiêu độc, lợi tiểu, kháng khuẩn, thông sữa. Dung dịch cỏ sữa có tác dụng ức chế sự sinh sản của các loại vi trùng lỵ và chủng vi khuẩn tụ cầu vàng. Do đó, cỏ sữa lá nhỏ thường được dùng để trị bệnh đường ruột, bệnh ngoài da, thông sữa, tăng tiết sữa…
Người dân có thể thu hái quanh năm nhưng tốt nhất vào mùa hè khi cây có hoa. Sau khi thu hái, bạn hãy rửa sạch, có thể sử dụng cỏ sữa tươi hoặc phơi khô dùng dần
Tuy chỉ là loại cây thân thấp, mọc hoang nhưng Mã đề, hay còn gọi là Xa T.iền, được xem là thảo dược tự nhiên “quyền lực nhất” trong điều trị bệnh
Theo Đông y, Mã đề vị ngọt, tính lạnh. Mã đề được dùng chữa ho lâu ngày, viêm khí quản, viêm thận và bàng quang, bí tiểu tiện, tiểu tiện ra m.áu hoặc ra sỏi, phù thũng, đau mắt sưng đỏ, tiêu chảy, c.hảy m.áu cam…
Công dụng nổi bật nhất của mã đề là thông tiểu tiện nên dân gian thường dùng loại cỏ này nấu nước uống để có tác dụng lợi tiểu, giải độc cơ thể. Tuy nhiên, chính lợi ích này mà một số đối tượng như: phụ nữ mang thai, người thận yếu… không nên sử dụng tùy tiện cây mã đề để tránh những hệ quả gây hại cho sức khỏe
Đây là loại quả mà người Việt chỉ coi là cỏ dại, sang Nhật được tôn như “thảo dược quý” chữa đủ thứ bệnh, bán giá 700k/kg vẫn cháy hàng
Chúng ta có biết bao loại thực phẩm hay vị thuốc thiên nhiên cực tốt, dù chỉ mọc dại nhưng lại có tác dụng trị bệnh hiệu quả, khi sang nước ngoài chúng bỗng trở thành “hàng hiếm”.
Việt Nam may mắn có được khí hậu, địa hình và hệ sinh thái đa dạng để cây cỏ sinh sôi, phát triển tốt. Nhờ vậy, chúng ta có biết bao loại thực phẩm hay vị thuốc thiên nhiên cực tốt, dù chỉ mọc dại nhưng lại có tác dụng trị bệnh hiệu quả, khi sang nước ngoài chúng bỗng trở thành “hàng hiếm”, bán giá cắt cổ vẫn được tìm mua ầm ầm.
Trái tầm bóp được bày bán tại các siêu thị nước ngoài.
Trái tầm bóp (hay còn gọi là trái thù lù hay trái lồng đèn) cũng là một trong số đó. Ở Việt Nam, nó thường mọc dại ở bờ, bụi nhưng khi sang Nhật Bản và Trung Quốc, trái tầm bóp này có giá lên tới khoảng 700k/kg. Người Nhật mua trái tầm bóp về để ăn, nấu canh, hoặc dùng như một vị thuốc có tác dụng tiêu đờm, thanh nhiệt…
Trong Đông y, tầm bóp cũng là một loại thuốc quý
Lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng (Viện hàn lâm KH&CN Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội) cho biết, không chỉ quả tầm bóp mà tất cả các bộ phận của cây tầm bóp đều có thể sử dụng để trị bệnh. Quả tầm bóp ăn được và dùng chữa đờm nhiệt sinh ho. Ngoài ra, loại quả này còn có thể phòng ngừa các bệnh về đường tiết niệu và viêm thận ví dụ sỏi thận, sỏi bàng quang và chữa bệnh gút rất tốt.
Trong Đông y, cây tầm bóp có vị đắng, tính mát, có công dụng thanh nhiệt, tiêu đờm, lợi thấp, tán kết… Chủ trị các chứng bệnh cảm sốt, tiểu đường, viêm họng, khan tiếng, ho khan hoặc ho có đờm, thủy đậu, ban đỏ, nóng trong, nôn ói, sưng đau yết hầu, bệnh tay chân miệng.
Theo y học hiện đại, cây tầm bóp có những tác dụng như kháng khuẩn, giảm lượng đường trong m.áu, hạ huyết áp, chống co thắt, chống nấm, chống đông m.áu…
Dưới đây là những cách sử dụng tầm bóp để trị bệnh:
1. Chữa viêm họng, ho khan hoặc có đờm
– Chuẩn bị 50g cây tầm bóp tươi. Nếu dùng khô thì lấy 15g.
– Đem cây tầm bóp đi rửa sạch, sắc với 500ml chia uống nhiều lần trong ngày.
– Bạn nên kiên trì dùng thuốc liên tiếp trong ít nhất 3 đến 5 ngày để có được kết quả mong muốn.
Cây tầm bóp có thể tận dụng để trị nhiều bệnh.
2. Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường
– Chuẩn bị 20-30g rễ tầm bóp tươi, 1 quả tim lợn, chu sa.
– Đem các nguyên liệu trên đi rửa sạch, cắt nhỏ rồi nấu chung với nhau trong khoảng 20 phút. Gạn lấy nước uống mỗi ngày một lần. Mỗi liệu trình dùng thuốc cần uống liên tục trong 5-7 ngày.
3. Điều trị tay chân miệng, nổi ban đỏ ngoài da, bệnh thủy đậu
– Dùng 50-100g tầm bóp tươi (tương đương 15-30g cây khô. Đem sắc thuốc lấy nước đặc uống cho đến khi bệnh khỏi hẳn.
4. Hỗ trợ điều trị các loại ung thư phổi, ruột, gan, cổ tử cung, vòm họng, mũi
– Lấy 30g cây tầm bóp khô, 40g cây bách giải. Cho 2 nguyên liệu trên vào ấm sắc cùng 1,5 lít nước. Khi nước sôi vặn nhỏ lửa cho đến khi cạn còn 700ml thì ngưng. Chia ra uống 2 hoặc 3 lần trong ngày.
5. Cải thiện hệ miễn dịch, phòng ngừa bệnh tật
– Lấy lượng đủ dùng lá và đọt non cây tầm bóp tươi. Đem nguyên liệu đi nấu canh hoặc luộc ăn thay rau trong bữa chính. Mỗi tuần ăn 2-3 lần để nâng cao thể trạng, góp phần phòng chống ung thư, tiểu đường và các bệnh lý khác.
6. Trị mụn nhọt
– Dùng cây tầm bóp tươi đem giã rồi vắt lấy nước để uống hằng ngày, bã cây đắp nơi bệnh.
7. Trị nhọt vú, đinh độc
– Dùng 40-80g tầm bóp tươi đem giã nát vắt lấy nước uống còn bã đắp ngoài. Có thể nấu nước cây tầm bóp để rửa hằng ngày.
Lưu ý:
– Theo lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng, cây tầm bóp là dược liệu tự nhiên lành tính nhưng dùng lâu dài cũng không tốt. Trước khi dùng tốt nhất nên tham khảo ý kiến, liều lượng của thầy thuốc.
– Nếu trong quá trình điều trị bạn thấy cơ thể có các biểu hiện xấu như nổi mẩn ngứa, tức ngực, khó thở, buồn nôn… thì nên ngưng uống ngay.
Nếu trong quá trình điều trị bạn thấy cơ thể có các biểu hiện xấu như nổi mẩn ngứa, tức ngực, khó thở, buồn nôn… thì nên ngưng uống ngay.
– Phụ nữ mang thai, t.rẻ e.m cần có sự đồng ý của bác sĩ trước khi dùng.
– Trong thời gian đang điều trị bằng thuốc tây, cần thận trọng khi sử dụng cây tầm bóp vì chúng có thể làm giảm tác dụng của nhau hoặc gây ra những tác dụng phụ không tốt.
– Cuối cùng, lương y Sáng khuyến cáo cây tầm bóp rất dễ bị nhầm lẫn với lu lu đực – một loại cây chứa độc tố solanin.
Đặc điểm phân biệt: Nếu như hoa tầm bóp thường mọc đơn độc, khi chín quả màu đỏ hoặc vàng thì hoa cây lu lu đực lại mọc thành chùm, quả có màu đen. Mọi người cần lưu ý điều này để mua cho đúng.
Cây lu lu đực khá giống với cây tầm bóp.
