Sỏi thận là một bệnh lý đường tiết niệu xảy ra khá phổ biến nhưng lại không kém phần nguy hiểm, gây nhiều đau đớn cho người mắc, trong nhiều trường hợp còn gây ra nhiều hậu quả khôn lường.
Bệnh nhân L. T. T., sinh năm 1960, địa chỉ Châu Thành, Đồng Tháp đến BV Trung ương Cần Thơ khám từ ngày 03/11/2020 do đau hông trái và thỉnh thoảng tiểu gắt. Bệnh nhân biết có sỏi san hô 2 bên khoảng 6 năm và đã mổ hở lấy sỏi san hô thận phải.
Kết quả siêu âm ổ bụng, chụp XQ hệ niệu không chuẩn bị và CTScan 2 thận thấy có sỏi, sỏi thận trái dạng san hô kéo dài tới 1/3 trên niệu quản trái. Trường hợp này không thể lấy sỏi qua đường bể thận, bệnh nhân có chỉ định phẫu thuật sỏi san hô thận trái có hạ nhiệt để có thể lấy sạch sỏi, hạn chế ra m.áu và bảo tồn chủ mô thận.
BS Cừ chia sẻ những thói quen xấu gây sỏi thận
Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Quang Cừ, Bệnh viện Đa khoa An Việt, cho biết sỏi thận chiếm tỷ lệ lớn nhất khoảng 48% trong nhóm bệnh sỏi tiết niệu và đang có xu hướng gia tăng. Bệnh sỏi thận ở Việt Nam có đặc điểm riêng, đó là bệnh nhân thường đến viện muộn, sức khỏe đã giảm sút, sỏi đã to và có nhiều biến chứng nặng nề như: sỏi san hô, sỏi thận nhiều viên, nhiễm khuẩn niệu, thận giãn ứ nước, thận hóa mủ, thận xơ teo mất chức năng và suy thận…
Sỏi san hô là sỏi phân nhánh lớn lấp đầy một phần bể thận và đài thận và chúng có thể là sỏi san hô toàn phần hoặc bán phần, tùy thuộc vào vị trí đài – bể thận.
Sỏi thận có thể do nhiều nguyên nhân gây ra. Các nguyên nhân chủ yếu thường liên quan đến thói quen sinh hoạt hàng ngày.
Ths. BS Nguyễn Đình Liên cho biết, thượng mã phong là một tai biến đáng sợ cho các cặp nam nữ khi quan ….
Bác sĩ Cừ cho biết những thói quen dưới đây gây sỏi thận:
Thứ nhất là uống ít nước: Khi lượng nước đưa vào cơ thể không đủ sẽ ảnh hưởng đến tuần hoàn thận. Chức năng lọc giảm, nước tiểu đặc với nồng độ các ion và muối khoáng cao, dễ kết tinh tạo sỏi.
Thứ hai là ăn uống không phù hợp: Thói quen ăn mặn, ăn nhiều dầu mỡ cũng gây trở ngại đến tuần hoàn thận. Ngoài ra, việc sử dụng nhiều thức ăn chứa các gốc muối (điển hình là oxalat trong môn, cải, cần tây, rau muống,…) cũng làm tăng nguy cơ sỏi thận.
Thứ ba là nhịn tiểu: Khi nhịn tiểu làm nước tiểu tích tụ đầy bàng quang, bể thận kéo theo tích tụ các chất khoáng. Khi thời gian tích tụ kéo dài sẽ dễ hình thành sỏi.
Theo BS Cừ những người dễ bị sỏi san hô thường là phụ nữ, người lớn t.uổi, người bị viêm đường tiết niệu nhiều lần, những người đã thực hiện các phẫu thuật niệu quản, bàng quang hoặc dị tật đường tiết niệu.
Khi có sỏi san hô trong thận, người bệnh thường gặp phải các triệu chứng điển hình như đau lưng, bí tiểu, tiểu ra m.áu hoặc có thể sốt… Tuy nhiên, cũng có những trường hợp có sỏi thận san hô nhưng không xuất hiện các triệu chứng rõ rệt. Điển hình là khi bệnh mới ở giai đoạn đầu, các triệu chứng thường không rõ nét nên người bệnh dễ chủ quan không đi khám khiến sỏi lớn dần và khó điều trị.
Bác sĩ xẻ đôi thận, lấy ra nhiều viên sỏi san hô có nhánh
Bệnh viện Đa khoa trung ương Cần Thơ vừa phẫu thuật thành công lấy sỏi san hô mở rộng thận có hạ nhiệt. Đây là kỹ thuật lần đầu tiên thực hiện tại bệnh viện này.
BS.CKII Phạm Thanh Phong, Phó giám đốc Bệnh viện Đa khoa trung ương Cần Thơ, cho biết bệnh nhân tên Lê Tấn T. (SN 1960; ngụ tỉnh Đồng Tháp), nhập viện do đau hông trái và thỉnh thoảng tiểu gắt. Bệnh nhân biết có sỏi san hô 2 bên cách nay 6 năm và đã mổ hở lấy sỏi san hô thận phải (thận xẻ đôi nhu mô thận) nhưng không áp dụng hạ thân nhiệt.
Nhiều viên sỏi san hô có nhánh được lấy ra từ thận của bệnh nhân T.
Kết quả siêu âm ổ bụng, chụp XQ hệ niệu không chuẩn bị và CT scan 2 thận cho thấy bệnh nhân T. sỏi thận trái dạng san hô kéo dài tới 1/3 trên niệu quản trái.
Trường hợp này không thể lấy sỏi qua đường bể thận, bệnh nhân có chỉ định phẫu thuật sỏi san hô thận trái có hạ nhiệt để có thể lấy sạch sỏi, hạn chế ra m.áu và bảo tồn chủ mô thận.
Bệnh nhân T. đã khỏe sau ca phẫu thuật lấy sỏi san hộ
Ê-kíp bác sĩ đã xẻ đôi mở rộng thận trái lấy ra sỏi san hô và nhiều viên sỏi nhỏ. Sáng 12-11, bệnh nhân tỉnh, sinh tồn ổn, không sốt dự kiến ra viện trong vài ngày tới.
Theo BS.CKII Nguyễn Phước Lộc, Trưởng Khoa Ngoại thận tiết niệu, sỏi thận san hô là tình trạng các viên sỏi lấp đầy từ 2 nhánh đài thận trở lên, có hình trông giống san hô. Đặc điểm của sỏi san hô là có nhiều nhánh, gai nhỏ, thường có màu vàng trắng và nằm trong các đài thận, lấp đầy đài thận, rất cứng và khó bị bào mòn.
Ở Việt Nam, bệnh nhân thường đến bệnh viện muộn, sức khỏe đã giảm sút, sỏi đã to và có nhiều biến chứng nặng nề.